هانری کارتیه برسون (Henri Cartier Bresson)
هانری کارتیه برسون (2003-1908) در شانتلوپ (Chanteloupe) فرانسه در یک خانواده ثروتمند و با فرهنگ متوسط چشم به دنیا گشود.در نوجوانی یک دوربین معمولی داشت که برای عکسهای تعطیلات از ان استفاده می‌کرد و بعد یک دوربین ویزور۳×۴ را تجربه کرد. اما او همچنین علاقه به نقاشی داشت و به مدت دو سال در استودیو پاریس تحصیل کرد. این تجربیات در نقاشی دید او را به خوبی برای ترکیب بندی آماده کرد که به یکی از بزرگترین ابزارهای او در عکاسی تبدیل شد.
برسون در سال ۱۹۳۱ در سن ۲۲ سالگی یک سال را به شکار در غرب آفرقا گذراند و بعد از بیمار شدن به فرانسه بازگشت. در آن زمان بود که در مارسی برای اولین بار عکاسی را بطور جدی کشف کرد. این یک تجربه حیاتی برای او بود. یک دنیای جدید، یک شیوه نو دیدن، یک الهام درونی و غیر قابل پیش بینی از بین کادر باریک منظره یاب دوربین ۳۵ میلیمتری به روی او گشوده شد و تصور و خیال او را به آتش کشید. او خاطر نشان کرده‌است که چگونه در آنزمان خیابان‌ها را زیر پا می گذاشته است؛ با یک احساس قوی و آماده برای برانگیخته شدن ومصمم برای به دام انداختن زندگی و سپری کردن زندگی به یک شیوه زنده و نو.
بدین گونه یکی از نتیجه بخش ترین مشارکت‌ها بین انسان وماشین در تاریخ عکاسی روی داد. او به ادامه دادن کارش با دوربین ۳۵ میلیمتری ادامه داد. سرعت، تحرک پذیری، تعداد زیاد عکس در هر حلقه فیلم و بالاتر از همه، کوچک بودن دوربین و جلب توجه نکردن، با شخصیت خجالتی و سریع او سازگاری داشت.
زمان زیادی نگذشت که او کنترل دوربین را کامل به دست گرفت و دوربین به وسیله‌ای برای وسعت دید او بدل شد. زمانی که جنگ جهانی شروع شد او مدت کوتاهی در ارتش فرانسه خدمت کرد، در جنگ اسیر آلمانی ها شد و بعد از دو تلاش ناموفق از زندان گریخت و تا پایان جنگ به فعالیت‌های زیرزمینی ادامه داد. پس از جنگ، وی فعالیت ژورنالیستی اش را با کمک به شکل گیری آژانس عکس مگنوم در سال ۱۹۴۷ ادامه داد. کار با مجله‌های مطرح آن زمان وی را به سفرهای گوناگون در اروپا، آمریکا، چین، روسیه و هند کشاند.
یک رویداد مهم در کار کارتیه برسون، نمایشگاه بزرگی از ۴۰۰ عکس وی بود که در سرتاسر آمریکا به نمایش در آمد. به عنوان یک ژورنالیست، کارتیه برسون لزوم منتقل کردن افکار و احساساتی را که از دیده‌هایش بر می‌خواست احساس می‌کرد. از همین رو عکسهای او بیشتر واقع گرایانه بود تا انتزاعی. وی احترام زیادی برای نظم در عکاسی خبری قائل بود، به این عنوان که هر عکس به تنهایی توانایی بازگو کردن یک داستان را داشته باشد.
بینش ژورنالیستی در واقعیتهای نهفته در انسان و رویدادهای پیرامون او، احاطه به اخبار و تاریخ و باور در نقش اجتماعی عکس، همه به ماندگاری آثار اوکمک می‌کند. تعداد زیادی از پرتره‌های وی از افراد مشهور مانند ویلیام فالکنر، با روش راحت و درخشان وی در مواجه شدن با سوژه، بدل به تعریف دقیقی از شخصیت سوژه شده است.
تمام تصاویر وی با دوربین ۳۵ میلیمتری همراه با لنز ۵۰ میلیمتری و بندرت عدسی تله فتو تهیه شده‌است، وسیله‌ای که در دست تمام عکاسان آماتور یافت می‌شود.
وی تمامی عکسهایش را با نور موجود می‌گرفت و بندرت از فلاش استفاده می‌کرد.
هانری کارتیه برسون در روز دوشنبه ۳ آگوست در سن ۹۵ سالگی فوت کرد و مطابق وصیتش، وی تنها در حضور خانواده اش به خاک سپرده شد.
هانری کارته برسون، یکی از بزرگترین عکاس‌های زمان، یک مرد خجالتی بود که عکاسی لحظه‌ای (snap shooting) را به عنوان یک هنر امروزی و کلاس بندی شده معرفی کرد.
لحظه قطعی (the decisive moment) آنگونه که خود برسون تعریف کرده‌است عبارت است از:
«شناخت لحظه‌ای اهمیت یک رویداد در کسری از ثانیه و همینطور پیدا کردن فرم و ترکیب دقیقی که روح آن رویداد را به نحو مناسب بیان کند.»
توانایی منحصر به فرد او در ثبت «لحظه قطعی»، چشم دقیقش برای طراحی صحنه، شیوه منحصر به فرد کارش و بیان ادبیش در تئوری و عملی عکاسی٬ وی را به عنوان یک شخص افسانه‌ای در میان فتوژورنالیست‌های همدوره اش مطرح کرد.
بعضی از منتقدان برسون را چیزی فراتر از یک شکارچی لحظات نمی‌دانند و معتقدند که روش «لحظه قطعی» در دستان عکاس بی هدف، به شکار لحظه‌ای تصادفی و بی گزینش نزول پیدا می‌کند.
کتاب‌های فراوانی از کارتیه برسون در دهه های ۶۰ و ۵۰ چاپ شد که معروف ترین آنها «لحظه قطعی» در سال ۱۹۵۲ بوده‌است. برسون در این کتاب نوشته است:
«در عکاسی کوچکترین چیزها می‌توانند بزرگترین سوژه‌ها باشند، ویژگیهای کوچک انسان می‌توانند به موضوعی مهم بدل شوند.»
والاترین نکته کار برسون نگرش ژرف به احساسات و ویژگیهای انسان و نشان دادن آن در قاب تصویر است که نمی‌تواند از روی شانس و اقبال به دست آمده باشد و تنها از استعدادی نادر برمی آید. لحظه قطعی و شکار لحظات، تنها در این تعریف می‌تواند به سطحی هنری ارتقا یابد.
کار وی و شیوه اش تاثیری ماندگار و دست نیافتنی داشته‌است. تک عکسها وعکس-داستانهایش برای سه دهه زینت بخش معتبرترین مجله‌های دنیا بوده‌است و نسخه‌های مختلف عکسهایش بر دیوارهای موزه‌های آمریکا و اروپا نمایش داده شده‌است. در بازار جهانی عکس، وی تاثیر خود را به خوبی گذاشته‌است: وی یکی از موسس‌های مگنوم بوده‌است، یک آژانس عکس در نیویورک و پاریس.
لینکهای مرتبط:
http://www.henricartierbresson.org
http://www.photology.com/bresson
